home> recensies> ambtenarenplaag
De ambtenarenplaag
Na Belgenmoppen zijn moppen over ambtenaren het meest populair. Maar waar een Belgenmop vaak gestoeld is op vooroordelen, schuilt in de meeste ambtenarenmoppen een kern van waarheid. Of toch niet?
Ondernemer Herman Jansen overwoog begin 2006 een overstap naar overheid. Maar eerst wilde hij weten wat er waar is van de vooroordelen over ambtenaren. Hij schreef er een boek over en zijn conclusie is dat Nederland gebukt gaat onder een plaag: de Ambtenarenplaag.
Vooroordelen over ambtenaren
Herman Jansen was dertien jaar lang directeur van een congresbureau. In 2006 verlaat hij zijn congresbureau om een functie bij de overheid te overwegen. Maar voordat hij die keuze maakt, wil hij een antwoord op de vraag: vooroordelen over ambtenaren, waarheid of onzin? Voor zijn boek De Ambtenarenplaag dook hij in de archieven en sprak met ambtenaren, die overigens anoniem wensten te blijven.
Wet van Parkinson
Eén van de onderzochte vooroordelen is dat er teveel ambtenaren zijn. Het inkrimpen van de overheid was ook een populair verkiezingsthema. Alle partijen, ook de linkse, hebben in hun verkiezingsprogramma's flinke bezuinigingen op het ambtenarenapparaat opgenomen.
Het CDA denkt (inclusief de afschaffing van de waterschappen) 2,5 miljard euro te besparen, VVD 1,7 miljard en de PvdA zelfs 3,5 miljard euro.
Jansen blijkt zich overtuigend in het kamp van deze politieke partijen te bevinden. Zo verwijst hij naar de Wet van Parkinson, die beschrijft dat overheidsorganisaties de natuurlijke neiging hebben steeds meer tussenlagen in de organisatie te creëren. Waar volgens Jansen een gezonde organisatie een overhead heeft van 25%, bedraagt de overhead van gemeenten 34% en van ministeries zelfs 44%.
Zero tolerance
Ook de overige vooroordelen waarover de auteur al in de titel van zijn boek rept, ziet hij stuk voor stuk bewaarheid worden: ambtenaren zijn bureaucratisch ingesteld, ze verzinnen veel te veel regels, ze smijten met belastinggeld, en ze maken misbruik van hun macht. Aan het eind van het boek roept Jansen burgers en ondernemers van Nederland op niet alles meer te accepteren van de overheid. 'Zero tolerance' dus.
Weinig diepgang
De Ambtenarenplaag is een boek dat prettig leest, grotendeels ook omdat het de lezer eigenlijk 'gelijk' geeft in zijn vooroordelen. Het Amersfoortse gemeenteraadslid Raphael Smit beveelt het boek op zijn weblog aan zijn collega gemeenteraadsleden aan: "Eigenlijk zou elk lid van de Amersfoortse gemeenteraad het moeten lezen. Wie het boekje heeft gelezen, komt waarschijnlijk tot de conclusie dat het met een aantal misstanden binnen de overheid nog slechter is gesteld dan gedacht, dat gold althans voor mij."
Minpunt aan het boek is dat de diepgang zeer beperkt is en er weinig onderzoek is gedaan. De conclusies zijn grotendeels op krantenartikelen gebaseerd.
14,85 euro | 144 pagina's | ISBN 90 807574 7 0
