Gratis toegang, heroïne, schoolboeken of roetfilters. Je kunt het zo gek niet bedenken of de overheid probeert de burger te verleiden haar gedrag te veranderen door zaken gratis weg te geven. De overheid volgt hiermee de trend die bedrijven al eerder hadden ontdekt: gratis werkt.
De overheid maakt vooral gebruik van de eerste twee principes. Tijd om te innoveren op de andere verdienmodellen.
Gratis kan de overheid soms winst opleveren. Bijvoorbeeld in Brussel, waar studenten van Nederlandstalige instellingen 'gratis' op tram en bus mogen. Dit zou de samenleving
ruim 730.000 euro besparen. Nederlandstalige studenten krijgen voor 25 euro een gratis abonnement. De helft van de studenten maakt hier gebruik van. De gratis abonnementen kost de
Vlaamse regering ongeveer 1,4 miljoen euro.
Onderzoekers becijferde de baten op 2,1 miljoen euro: minder ongevallen, minder files en pollutie, minder geluidshinder. Een winst van bijna 700.000 euro voor de Vlaamse overheid.